Trafik kazaları, bireylerin yaşamlarında ani ve derin etkiler yaratan olaylardır. Kazalar sonucunda oluşan yaralanmalar, günlük hayatı, iş gücünü ve genel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu tür durumlarda maluliyet oranlarının doğru ve objektif olarak belirlenmesi, hem tıbbi hem de hukuki süreçler açısından kritik önem arz eder.
İçindekiler
Maluliyet Oranı Nedir?
Maluliyet, bir bireyin fiziksel ya da zihinsel yeteneklerindeki kayıplar nedeniyle günlük yaşam aktivitelerini veya mesleki faaliyetlerini kısmen ya da tamamen yerine getirememesi durumudur. Trafik kazalarının neden olduğu maluliyetler, geçici ya da kalıcı olabilir ve kişinin yaşam kalitesini, sosyal ilişkilerini ve ekonomik durumunu derinden etkileyebilir. Bu durum, bireylerin hayatlarının her alanında önemli zorluklar yaratabilir.
Maluliyet oranı, bir bireyin hayatındaki iş gücü kaybını ya da yeteneklerindeki kayıpları yüzde olarak ifade eder. Bu oran, kişinin yaşam kalitesini ve ekonomik durumunu belirlemede önemli bir kriterdir ve trafik kazaları gibi durumlarda doğru tespit edilmesi gerekir. Kaza tespit tutanağı veya sağlık kurulu raporu gibi resmi makamlar tarafından düzenlenmiş belgeler bu süreci hızlandırabilir.
Maluliyet Oranı Nasıl Hesaplanır?
Trafik kazası sonrası sürekli sakatlık oranı, genellikle üniversite hastanelerinin adli tıp birimleri veya devlet hastanelerinin sağlık kurulları tarafından detaylı bir değerlendirme süreci ile hesaplanmaktadır. İlgili birimler, uzman doktorların görüşlerini alarak ve hastanın trafik kazası sonucunda oluşan sağlık durumu ile ilgili tüm verileri titizlikle değerlendirerek sürekli sakatlık oranını belirler.
Uygulamada Yaralanma Türlerine Göre Maluliyet Oranları
Trafik kazalarında oluşan kemik kırıkları ve sürekli sakatlık durumları, “Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Yönetmeliği” doğrultusunda değerlendirilir. Maluliyet oranları, yaralanmanın türüne, trafik kazasının şiddetine ve vücudun hangi bölgesine ait olduğuna göre değişebilir. Özellikle belirli bölgede bir ameliyat (opere) olması veya trafik kazası sonucu kalıcı hasar oluşması, sürekli sakatlık oranında ciddi farklar yaratmaktadır.
Aynı şekilde her ne kadar vücudun belirli bölgesinde kırıklar oluşsa da tam iyileşme halinde sakatlık oranının %0 olduğundan bahsedilebilir. Uygulamadan bazı örnekler vermek gerekecek olursa:
“Trafik kazası sonrası belirlenen maluliyet oranınızın, tazminat miktarınızı nasıl etkilediğini öğrenmek ve detaylı bir hesaplama yapmak için geliştirdiğimiz hesaplama aracını kullanabilirsiniz. Hesaplama aracına ulaşmak için buraya tıklayın.”
1. Kafa Ve Yüz Kırıkları
- Mandibula (Alt Çene) Kırığı: %6 – 10
- Nazal Fraktür (Burun Kemiği) Kırığı: %2
- Elmacık Kemiği (Zigomatik Kemiği) Kırıkları: %2 – 4
2. Üst Ekstremite Kırıkları (Belden Yukarıda Bulunan Bölge Kırıkları)
- Humerus (Pazu Kemiği) Kırığı: %9
- Ulna (Dirsek Altı Kemiği): %6 – 8
- Radius (Ön Kol Kemiği): %6 – 10
- Karpallar (El Bileği Kemikleri): %1-3
- Metakarpallar (El Tarak Kemikleri): %1-3
- Falankslar (Parmak Kemikleri): %2-4
- Klavikula (Köprücük Kemiği) Kırığı: %5 – 7
- Skapula (Kürek Kemiği) Kırığı: %5 – 7
- Kosta (Kaburgalar/3 Ve Üzeri Kırıklar İçin): %10
3. Omurga Kırıkları
- Servikal Vertebra (Boyun Omurları) Kırıkları: %8 – 10, (Bu Oranlar Geçirilecek Olan Operasyonlar Sonucu %15 İle %25’e Kadar Yükselebilmektedir.)
- Torakal Vertebra (Sırt Omurları) Kırıkları: %8 – 10, Bu Oranlar Geçirilecek Olan Operasyonlar Sonucu %15 İle %25’e Kadar Yükselebilmektedir.
- Sakrum (Kuyruk Sokumu Kemiği) Kırıkları: %8 – 10
4. Alt Ekstremite Kırıkları (Belden Aşağıda Bulunan Bölge Kırıkları)
- Pelvis (Leğen Kemiği/Kemer Bölgesi) Kırıkları: %8
- Femur (Uyluk Kemiği) Kırıkları: %8 – 14
- Patella (Diz Kapağı Kemiği) Kırıkları: %4 – 6
- Tibia (İncik ya da Kaval Kemiği) Kırıkları: %8 – 12
- Fibula (Kamış Kemiği) Kırıkları: %6 – 8
- Malleol Bölgesi (Ayak Bileği Kemiği) Kırığı: %6 – 10
- Tarsallar (Ayak Bileği Kemikleri) Kırıkları: %1 – 3
- Metatarsallar (Ayak Tarak Kemikleri) Kırıkları: %1 – 3
- Falankslar (Ayak Parmak Kemikleri) Kırıkları: %2 – 4
Önemli Uyarı
Bu belgede yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve kesinlik arz etmez. Burada belirtilen oranlar veya değerlendirmeler, uygulamada karşılaşılan örneklerden yola çıkılarak paylaşılmış olup, herhangi bir yasal veya tıbbi bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Kesin değerlendirmeler için yetkili sağlık kuruluşları ve ilgili resmi mercilere başvurulması gerekmektedir. Bu nedenle, burada paylaşılan bilgiler doğrultusunda alınacak herhangi bir kararın sorumluluğu tamamen ilgili kişiye aittir.
Trafik Kazası Sonrası Maluliyet Raporu İçin Bekleme Süresi
Türkiye’de maluliyet tespiti ve raporlandırma süreci, Erişkinler İçin Engellilik Yönetmeliği’nde alt ekstremite (belden aşağıda bulunan kemik kırıkları) için 12 ay şartı varken, yönetmelikte başka bir şart belirtilmemiştir. Ancak, yine de uygulamada 6 aydan önce alınan herhangi bir rapor geçersiz sayılmaktadır.
- En erken: Kazadan en az 6 ay sonra, bazı durumlarda bu süre 12 aya kadar uzayabilir.
- Tedavi süreci tamamlanmalı: Nihai maluliyet oranı belirlenmeden önce, bireyin tıbbi tedavisi ve rehabilitasyon süreci bitmiş olması şartı aranır.
Bu süre boyunca kişinin fonksiyon kaybının kalıcı olup olmadığı gözlemlenir. Geçici durumlar (örneğin, iyileşme sürecindeki kırıklar) için hemen bir oran belirlenmez, ancak kalıcı maluliyet tespit edildikten sonra nihai değerlendirme yapılır.
Trafik Kazası Sonrası Tazminatı Etkileyen Diğer Etkenler
Tazminat miktarının belirlenmesinde maluliyet oranının yanı sıra farklı faktörler de etkili rol oynar. Bu etkenler şunlardır:
- Yaş: Kişinin yaşı, tazminat hesabında önemli bir parametredir. Genç bireylerde çalışma ve gelir kaybı süresi daha uzun hesaplandığından tazminat miktarı artabilir.
- Gelir Düzeyi: Mağdurun olay öncesindeki gelir seviyesi, tazminatın belirlenmesindeki kritik unsurlardan biridir. Gelir düzeyi ne kadar yüksekse, tazminat tutarı da o derece yükselir.
- Kusur Oranı: Kazadaki kusur dağılımı, tazminatın belirlenmesindeki temel faktörlerden biridir. Mağdurun kusur oranı yüksekse, alabileceği tazminat miktarı düşer.
Bu faktörlerin her biri, hukuki süreç içerisinde detaylı bir şekilde değerlendirilerek nihai tazminat miktarına karar verilmesini sağlar.
Daha detaylı bilgi için Trafik Kazası Sonrası Tazminat Türleri ve Yasal Süreçler adlı makalemize bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Trafik kazası tazminat hesaplama sayfamızı kontrol ederek sigorta şirketlerinden alabileceğiniz olası tazminat miktarınızı öğrenebilirsiniz.
Sonuç olarak; trafik kazalarında maluliyet oranının doğru tespiti, hem hukuki süreçler hem de bireylerin yaşam kalitesi açısından kritik öneme sahiptir. Trafik kazası konusunda maluliyet oranları, tazminat hesaplamaları ve sosyal haklar gibi birçok kararı etkiler. Bu süreç, Türkiye’de uzman adli tıp doktorları ve sağlık kurulları tarafından objektif ölçütlere dayanarak yürütülür.
Maluliyet oranının doğru hesaplanması tazminatın hesaplanması ve doğru ödenmesi için en kritik aşamadır. Profesyonel yönetim, hukuki hakların korunmasının yanı sıra kazazedelerin fiziksel ve psikolojik iyilik hâllerini desteklemek için gereklidir. Doğru bir değerlendirme, daha iyi bir gelecek için önemli bir adımdır. Bu nedenle maluliyet işlemlerinin doğru ilerlemesi için mutlaka alanında uzman bir avukattan yardım alınması şarttır.